Επιστήμη και Τέχνη: ένας ανοικτός διάλογος

 

  • Αγιάτις Μπενάρδου, Μονάδα Ψηφιακής Επιμέλειας ΕΚ ΑΘΗΝΑ / Πανεπιστήμιο Γλασκώβης / ΟΠΑ

«Η «δύσκολη» πολιτιστική κληρονομιά στα χέρια της τεχνολογίας»
Οι βυθιστικές τεχνολογίες (immersive technologies) αποτελούν ένα σύνολο εργαλείων και μεθόδων ανάδειξης και ενίσχυσης της βιωματικής εμπειρίας: από την εικονική πραγματικότητα (virtual reality), την επαυξημένη πραγματικότητα (augmented reality), μέχρι την τεχνητή νοημοσύνη (artificial intelligence) και τις μεικτές (αναλογικές/ψηφιακές) μεθόδους, οι βυθιστικές εμπειρίες αναδεικνύονται πλέον ως μέσα ανα-σύνθεσης της μνήμης στο πεδίο της πολιτιστικής κληρονομιάς. Στην παρούσα τοποθέτηση, θα τεθούν ερωτήματα σχετικά με την υιοθέτηση βυθιστικών τεχνολογιών σε ιστορικά ευαίσθητους χώρους πολιτιστικής κληρονομιάς στην Ελλάδα και θα διερευνηθούν οι δυνατότητες που οι τεχνολογίες αυτές προσφέρουν σε ό,τι αφορά τη συλλογική μνήμη, τη συλλογική ευθύνη, και τις συλλογικές ικανότητες για επαναπροσδιορισμό.

  • Ιουλία Πεντάζου, Ιστορικός, μεταδιδάκτορας Πανεπιστημίου Θεσσαλίας, ΣΕΠ, ΕΑΠ

«Συμβιώσεις στο χώρο του Μουσείου ή όταν τα φυσικά εκθέματα συναντούν τα ψηφιακά»
Τα μουσεία με ιστορικό περιεχόμενο, όπως και όλα τα μουσεία εν γένει, αποτελούν τον κατεξοχήν χώρο συλλογής, συντήρησης και έκθεσης υλικών τεκμηρίων του παρελθόντος. Ταυτόχρονα λειτουργούν και ως χώρος εκπαίδευσης του ματιού, όχι μόνο στην αισθητική του ωραίου και των ιδεών, αλλά κυρίως στη εκμάθηση της αντικειμενικής πραγματικότητας.
Στην ψηφιακή εποχή, όλα τα μουσεία εμπλουτίζουν το περιεχόμενό τους με ψηφιακά εκθέματα. Στις αίθουσές τους συνυπάρχουν – με διαφορετικούς τρόπους και σε διαφορετικό βαθμό – φυσικά και ψηφιακά αντικείμενα δημιουργώντας χώρους υβριδικούς όπου το ‘ίχνος’ του παρελθόντος συμπληρώνεται/συνομιλεί/επικαλύπτεται/ αντιπαραβάλλεται με μια ‘κατασκευή’ του παρόντος.
Με ποιους όρους πραγματοποιείται αυτή η συνύπαρξη στο χώρο του Μουσείου; Πώς λειτουργούν τα ψηφιακά εκθέματα σε σχέση με τα φυσικά; Μεταβάλλονται οι σημασίες και οι λειτουργίες του Μουσείου από αυτήν τη συνύπαρξη; Κι ακόμα: Επηρεάζεται ο τρόπος που αφηγείται το μουσείο την ιστορική πραγματικότητα από τη διαμεσολάβηση του ψηφιακού;
Στην παρουσίαση θα εξεταστούν τα παραπάνω ερωτήματα μέσα από την παρουσίαση φυσικών και ψηφιακών εκθεμάτων με ιστορικό/πολιτισμικό περιεχόμενο σε σύγχρονα μουσεία του δυτικού κόσμου.

  • Νίκος Πλατύραχος, Μουσικός, Συνθέτης

«Τέχνη και επιστήμη – Δρόμοι ασύμπτωτοι και παραπληρωματικοί»
Βιωματική προσέγγιση και ανάλυση. Στη συνέχεια θεωρία της Ελένης Γλύκατζη – Αρβελέρ, περί του εν λόγω θέματος

  • Γιάννης Σκάλτσας, Αναπληρωτής Καθηγητής Ανωτάτης Σχολής Καλών Τεχνών

«Ψηφιακές κατασκευές – digital fibration»
Η λειτουργία του fablab στις σχολές καλών τεχνών και η χρήση τρισδιάστατων ψηφιακών τεχνολογιών στον σχεδιασμό και την παραγωγή καλλιτεχνικού έργου.

  • Αθανάσιος Τσακαλίδης, Ομότιμος Καθηγητής στο Τμήμα Μηχανικών Η/Υ και Πληροφορικής του Πανεπιστημίου Πατρών

«Από την παλέτα του Ρέμπραντ στην οθόνη του κομπιούτερ»
Θα προσπαθήσουμε να φέρουμε κοντά δύο φαινομενικά αντιδιαμετρικούς κόσμους, τον κόσμο του ορθολογισμού και των ψυχρών λογικών πράξεων (Πληροφορική) με τον κόσμο των πολύμορφων εκφράσεων (Τέχνη).
Κάτω από ποια σχέση μπορεί η πληροφορική να υπηρετήσει την τέχνη; Θα παρουσιάσουμε τέσσερις διαστάσεις αυτής της  σχέσης πάντα με το πρίσμα ότι η πληροφορική θα είναι ένα νέο εργαλείο στην υπηρεσία της τέχνης.
Επιγραμματικά τις τέσσερις διαστάσεις θα τις ονομάσουμε «επιλογή τεχνοτροπίας», «οπτικοποίηση της μουσικής», «δυναμική διάσταση» και «διαδραστική διάσταση».
Με την επερχόμενη επιδρομή των νέων τεχνολογιών ίσως αλλοιωθεί δραστικά το υλικό, ο χώρος και ο τρόπος που δημιουργείται το έργο τέχνης, η τέχνη όμως φωλιάζει βαθύτερα στον άνθρωπο και θα καθυποτάξει το καινούργιο περιβάλλον χωρίς να αλλάξει το βασικό της χαρακτήρα. Θα συνεχίσει να υπηρετεί τη διαχρονικότητα της ύπαρξής μας και να κρυσταλοποιεί τις ποιοτικές μας στιγμές, μόνο που αυτές οι στιγμές θα είναι μεγαλύτερης διάρκειας.

 

Αγιάτις Μπενάρδου: Η Αγιάτις Μπενάρδου είναι συνεργαζόμενη ερευνήτρια στη Μονάδα Ψηφιακής Επιμέλειας, ΙΠΣΥ/Ε.Κ. ΑΘΗΝΑ και στο Τμήμα Σπουδών Πληροφορίας του Πανεπιστημίου της Γλασκώβης, και μεταδιδακτορική ερευνήτρια στο Τμήμα Πληροφορικής του Οικονομικού Πανεπιστημίου Αθηνών. Έχει διδάξει Ψηφιακή Επιμέλεια στο Πάντειο Πανεπιστήμιο και Ψηφιακές Μεθόδους στο Οικονομικό Πανεπιστήμιο Αθηνών. Ερευνητικά έχει ασχοληθεί εκτενώς με τις ψηφιακές μεθόδους για την κατανόηση, επανερμηνεία και ανάδειξη της πολιτιστικής κληρονομιάς. Διαθέτει πολυετή εμπειρία στο σχεδιασμό, παρακολούθηση και υλοποίηση διεθνών, ευρωπαϊκών και εθνικών ερευνητικών έργων. Είναι κάτοχος διδακτορικού τίτλου στην αρχαιολογία από το Πανεπιστήμιο του Λονδίνου.

Ιουλία Πεντάζου: Η Ιουλία Πεντάζου είναι ιστορικός, μεταδιδακτορική υπότροφος του Πανεπιστημίου Θεσσαλίας με ειδίκευση στον ψηφιακό σχεδιασμό. Ασχολείται με τον σχεδιασμό βάσεων δεδομένων και άλλων λογισμικών για τις ανθρωπιστικές επιστήμες καθώς και την επιμέλεια μουσειακών εκθέσεων.

Νίκος Πλατύραχος: Γεννήθηκε στην Aθήνα το 1965. Από το 1988 παράλληλα με την Aθήνα, ζεί και δρά στην Kολωνία και το Mόναχο της Γερμανίας όπου ασχολείται κυρίως με τη σύνθεση μουσικών υποκρούσεων σε κινηματογραφικές ταινίες. Aφού σπούδασε πιάνο και ανώτερα θεωρητικά στο Eθνικό Ωδείο Aθηνών, συνέχισε με σπουδές σύνθεσης στη μουσική ακαδημία του Aννόβερου και της Kολωνίας με τον Hans Werner Henze, καθώς και με μεταπτυχιακές σπουδές στο Studio ηλεκτρονικής μουσικής της Kολωνίας.
Eχει γράψει τη μουσική σε πάνω από 20 ταινίες του ελληνικού και ευρωπαϊκού κινηματογράφου. Oι δραστηριότητές του εκτείνονται επίσης σε θεατρική μουσική, καθώς και έργα για ορχήστρα και μικρότερα σύνολα, που εκτελούνται σε διάφορες ευρωπαϊκές πόλεις.

Θανάσης Τσακαλίδης: Ο Θανάσης Τσακαλίδης είναι Ομότιμος Καθηγητής στο Τμήμα Μηχανικών Η/Υ και Πληροφορικής του Πανεπιστημίου Πατρών και διετέλεσε Πρόεδρος του Τμήματος επί 12 έτη. Κατέχει Διδακτορικό Πληροφορικής (1980-1983) και Δίπλωμα Πληροφορικού (1976-1980) από το Πανεπιστήμιο του Σάαρλαντ και Πτυχίο Μαθηματικού από το Πανεπιστήμιο Θεσσαλονίκης (1969-1973). Έχει επιβλέψει 30 Διδακτορικά (εξ αυτών οι 14 είναι εκλεγμένοι Καθηγητές ), 130 Μεταπτυχιακές εργασίες και 600 Διπλωματικές εργασίες.

Συντονιστής:

Γιάννης Αναγνωστόπουλος, Μουσικός, Υπεύθυνος των Πολιτιστικών Ομάδων-Δράσεων και φοιτητικής μέριμνας του ΕΑΠ

Ο Γιάννης Αναγνωστόπουλος γεννήθηκε στην Πάτρα, είναι κάτοχος Διπλώματος Ανώτερων Θεωρητικών της Μουσικής (Σύνθεση) και διπλώματος κλασικής κιθάρας, με πλούσια καλλιτεχνική δράση (Δισκογραφίες, Συναυλίες στην Ελλάδα και στο Εξωτερικό) και συνεργασίες. Παράλληλα είναι απόφοιτος της Σχολής Ανθρωπιστικών Σπουδών του Ελληνικού Ανοικτού Πανεπιστημίου (ΕΑΠ) του τμήματος Ευρωπαϊκού Πολιτισμού. Έχει δουλέψει επί 12 έτη στην Δευτεροβάθμια Εκπαίδευση σε Μουσικά Σχολεία, ενώ τα τελευταία 2 χρόνια εργάζεται στο ΕΑΠ ως υπεύθυνος των Πολιτιστικών Ομάδων-Δράσεων και φοιτητικής μέριμνας του Πανεπιστημίου.